1568
-
▨
Calepino Ambrogio● Dictionarium hexaglottum● Bâle : Heinrich Petri● (1567 et 1568)● DICTIONARIVM HE= || XAGLOTTVM || AMBRO || SII CALE= || PINI, POST VARIAS || hactenus uisas editiones, partim noua || ATQVE INSIGNI OMNIS GENERIS VO= || cum accessione, partim reliquarum ex bonis autoribus illustratione haud uul= || gari, locupletatum, syllabarum quoq̃ notata quantitate exornatum, || à permultis deniq̃ mendis repurgatum. In quo (quod || nusquam antehac factum est) respondent || LATINIS Vocabulis : || GRAECA, || ITALICA, || GALLICA, || HISPANICA, || GERMANICA. || VNA` CVM || CONRADI GES- || neri Onomastico, siue propriorum || nominum serie numerosissima, in qua praecipuarum urbium, || montium, fluminum atq̃ locorum uetusta nomina, aut || recentibus reddita, aut Germanica expla= || natione illustrata sunt. || CVM GRATIA ET PRIVILEGIO CAES. MAIEST. || BASILEAE, || EX OFFICINA HENRIC. || PETRINA. USTC ● USTC : 636369 , 65613 . Musée Virtuel des Dictionnaires (MVD).
Beaulieux, 1904 : p.376 , «Calepinus (Ambrosius) ». Quemada, 1968 Tome * : p.569 . Labarre, 1975 : n°112. Bingen, 1987 : p.43-44, n°3. Lindemann, 1994 : p.546-547, «Ambrosius CALEPINUS». Niederehe, 1995 : n°482. Furno, 2008 : p.115.
6 langues : Allemand ♢ Espagnol ♢ Français ♢ Grec ♢ Italien ♢ Latin ♢
34 localisations dans des établissements documentaires : Augsburg (De), Staats- und Stadtbibliothek ♢ Baltimore, MD (USA), Johns Hopkins University Library (George Peabody Library, etc.) ♢ Brno (Cz), Moravská zemská knihovna ♢ Budapest (Hu), Budapesti Corvinus Egyetem Központi Könyvtár (Corvinus University) ♢ Cambridge (UK), Gonville and Caius College Library ♢ Chapel Hill, NC (USA), North Carolina University Library (Louis Round Wilson Library, etc.) ♢ Debrecen (Hu), Debreceni Egyetem Egyetemi és Nemzeti Könyvtár (University & National Library) ♢ Erlangen (De), Universitätsbibliothek ♢ Freiburg im Breisgau (De), Universitätsbibliothek ♢ Gand = Gent (Be), Bibliothèque centrale de l’Université de Gand = Centrale Bibliotheek van de Universiteit Gent ♢ Genève (Ch), Bibliothèque de Genève (anc. Bibliothèque publique et universitaire) ♢ Giessen (De), Universitätsbibliothek ♢ Glasgow (UK), University Library ♢ Granada (Es), Facultad de Teología, de la Compañía de Jesús ♢ Köln (De), Erzbischöfliche Diözesan- und Dombibliothek ♢ Köln (De), Universitäts- und Stadtbibliothek ♢ Kraków (Pl), Biblioteka Jagiellonska ♢ Linz (At), Museum ♢ Lisboa (Pt), Biblioteca Nacional de Portugal ♢ Moscou = Moskva (Ru), Bibliothèque d’État de Russie, Bibliothèque nationale Lénine = Rossijskaâ gosudarstvennaâ biblioteka, Gosudarstvennaâ biblioteka SSSR imeni V. I. Lenina ♢ München (De), Bayerische Staatsbibliothek ♢ München (De), Ludwig-Maximilians-Universität, Universitätsbibliothek ♢ Nijmegen (Nl), Radboud Universiteit, Universiteitsbibliotheek (Nijmegen Berchmanianum, Katholieke Universiteitsbibliotheek (KUB)) ♢ Poznañ (Pl), Biblioteka Uniwersytecka ♢ Płock (Pl), Towarzystwo Biblioteka ♢ Roma (It), Biblioteca Vallicelliana ♢ Saint-Pétersbourg = St Petersburg = Sankt-Peterburg (Ru), Bibliothèque publique d’État Saltykov-Chtchedrine = Bibliothèque nationale de Russie = Rossijskaâ nacionalʹnaâ biblioteka ♢ Salzburg (At), Erzabtei St Peter ♢ Salzburg (At), Universitätsbibliothek ♢ Sibiu (Ro), Biblioteca Muzeului Brukenthal (Bruckenthal Museum) ♢ Stuttgart (De), Württembergische Landesbibliothek ♢ Warszawa (Pl), Biblioteka Uniwersytecka ♢ Wroclaw = Wrocław = Breslau (Pl), Biblioteka Uniwersytecka ♢ Zadar (HR), Musée du livre ♢
1 société de vente aux enchères a proposé cet ouvrage : Sotheby's, New York, NY, US, le 1998 06 23, lot n°119 ♢
Notice anthonominalie n°353.
-
▨
Harryson Lucas● Dixionary fransche and englescheMVD [ou] Dyxcionary ffrynsche and englesshe &c.Eccles1986● Londres : [s.n.]● 1567MVD [ou] 1567-1568Farrer1908 [ou] 1568Eccles1986● Musée Virtuel des Dictionnaires (MVD).
Quemada, 1968 Tome * : p.569 .
2 langues : Anglais ♢ Français ♢
Notice anthonominalie n°2021.
Commentaire Cet ouvrage est aujourd’hui perdu. Voir
Eccles , Mark. « Claudius Hollyband and the Earliest French-English Dictionaries » in Studies in Philology, 1986, Vol. 83, n°1, p. 53. Disponible en ligne : https://www.jstor.org/stable/4174229 (consulté le 29 12 2020).
Mark Eccles indique :A Dictionary French and English, the earliest that now survives, was printed in 1570/1 (colophon 1570, tille-page 1571), with no author’s name, by Henry Bynneman for Lucas Harrison. A Short-Title Catalogue (1926), 6832, lists this under Dictionary ; but for 6737, the revised edition of 1593 listed under Desainliens, it cites Harrison’s entry in 1568 of « a Dyxcionary ffrynshe and englesshe &c. »7[...]7 Edward Arber, A transcript of the Registers of the Company of Stationers of London, I (London, 1875), 364. Bynneman printed in 1580 Hollyband’s revised edition, The Treasury of the French Tongue. He died in 1583 : Mark Eccles, « Bynneman’s books, » Library, V.xii (1957), 81-92.Voir aussi
Farrer , Lucy E. Un devancier de Cotgrave : la vie et les œuvres de Claude de Sainliens alias Claudius Holyband. Paris : Honoré Champion, 1908. Reprint : Genève : Slatkine, 1971. p. 68.
Interrogeant les sources éventuelles du vocabulaire du French Littleton de Holyband, Lucy E. Farrer indique en 1908 :Les registres des imprimeurs, tant de fois cités, mentionnent encore : 1) un livre italien, français, anglais et latin, propriété de H. Denham1 ; 2) un dictionnaire français-anglais, 1567-1568, appartenant à Lucas Haryon2 [sic] ; des Colloques de Berlemont, 1578. Je n’ai vu aucun de ces livres. Tant qu’on n’aura pas retrouvé d’exemplaire3, il n’est pas sûr, qu’ils aient paru, l’inscription devant précéder l’impression.[...]2. A Dyxcionary ffrynsche and englesshe, Lucas Haryon, 1567-1568. -
▨
Calepino Ambrogio● Dictionarium, tanta tamque multa verborum, tum Latinorum, tum etiam Graecorum, quae suis Latinis bellissimè respondent, loquendique formularum, accessione adauctum & locupletatum, ut thesaurus linguae Latinae, non iniuriâ, dici possit. Adiunctae sunt praeterea singulis vocibus Latinis Italicae, Gallicae, & Hispanicae, interpretationes, cum selectiorum Adagiorum, ac nonnullarum Etymologiarum, Oppositorum, & Metaphorarum additione● Paris : Jean Macé● 1568● AMBROSII || CALEPINI || DICTIONARIVM, || TANTA TAMQVE MVLTA VERBORVM, TVM || Latinorum, tum etiam Graecorum, quae suis Latinis bellissimè || respondent, loquendíque formularum, accessione || adauctum & locupletatum, vt thesaurus || linguae Latinae, non iniuriâ, || dici possit. || ADIVNCTAE SVNT PRAETEREA SINGVLARIS VOCIBVS || Latinis Italicae, Gallicae, & Hispanicae, interpretationes, cum selectiorum Adagiorum, ac || nonnullarum Etymologiarum, Oppositorum, & Metaphorarum additione. || Praeterea subiuncta sunt, Pauli Manutij Aldi F. Additamenta, tum ad intelligendam, tum ad exornandam || linguam Latinam : quaedam etiam ad Romanarum rerum cognitionem vtilissima. || Huc, praeter alia, accedunt certae syllabarum quantitatis notae, singulis vocibus inscriptae : magna silua nominum, tum appelatiuorum, tum || propriorum : vt virorum, mulierũ, sectarum, populorum, deorum, siderũ, ventorum, vrbiũ, marium, fluuiorum, montium & || reliquorum : vt sunt vici, promontoria, stagna, paludes, &c. Ita vt haec editio omnibus thesauris & dictionariis, || quae hactenus collecta sunt, incredibili & rerum & verborum numero sit locupletior. || [Device] || LVTERIAE, || Apud Ioannem Macaeum, in monte D. Hilarii, || sub scuto Britanniae. || [-] || M. D. LXVIII. USTC ● USTC : 61079 . Beaulieux, 1904 : p.376 , «Calepinus (Ambrosius) ». Labarre, 1975 : n°113. Bingen, 1987 : p.43-44, n°4a. Lindemann, 1994 : p.547, «Ambrosius CALEPINUS». Niederehe, 1995 : n°481.
5 langues : Espagnol ♢ Français ♢ Grec ♢ Italien ♢ Latin ♢
3 localisations dans des établissements documentaires : Le Havre (Fr), Bibliothèque municipale Armand Salacrou ♢ Tübingen (De), Universitätsbibliothek ♢ Vannes (Fr), Bibliothèque médiathèque municipale ♢
Notice anthonominalie n°973.
-
▨
Estienne Robert● Promptuarium Latinae linguae, necnon duobus millibus Latinarum dictionum & octingentis, una cum Gallica earum interpretatione, adauctum● Anvers : Christophe Plantin● 1568● PROMPTVARIVM || LATINAE LINGVAE, || IAM RECENS POST OMNIVM EDITIONES || excusum, necnon duobus millibus Latinarum dictio- || num & octingentis, vnà cum Gallica earum inter- || pretatione, adauctum : || Ex quo Latinarum dictionum genera, modus declinandi & coniu- || gandi, earúmque propria significatio Gallicè interpretata, tan- || quam ex thesauro, depromi possunt. || [Device] || ANTVERPIAE, || Ex officina Christophori Plantini, || M. D. LXVIII. || CVM PRIVILEGIO. USTC ● USTC : 79527 . 2 langues : Français ♢ Latin ♢
3 localisations dans des établissements documentaires : Anvers = Antwerpen (Be), Museum Plantin-Moretus ♢ Cuenca (Es), Biblioteca del Seminario Mayor o Conciliar de San Julián ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢
Notice anthonominalie n°598.
-
▨
Goethals François● Les proverbes anciens flamengs et françois correspondants de sentence les uns aux autres● Anvers : Christophe Plantin● 1568● LES || PROVERBES || ANCIENS FLAMENGS || ET FRANÇOIS CORRESPON- || DANTS DE SENTENCE || LES VNS AVX || AVTRES : || Colligés & ordonnés par M. FRANÇOIS || GOEDTHALS. || [Device] || A ANVERS, || De l’Imprimerie de Christofle Plantin. || M. D. LXVIII. || AVEC PRIVILEGE. USTC ● USTC : 13557 . Musée Virtuel des Dictionnaires (MVD).
Quemada, 1968 Tome * : p.569 .
2 langues : Français ♢ Néerlandais ♢
10 localisations dans des établissements documentaires : Anvers = Antwerpen (Be), Museum Plantin-Moretus ♢ Bruxelles = Brussel (Be), Bibliothèque royale = Koninklijke Bibliotheek ♢ Cleveland, OH (USA), Public Library ♢ Gand = Gent (Be), Bibliothèque centrale de l’Université de Gand = Centrale Bibliotheek van de Universiteit Gent ♢ Leiden (Nl), Universiteitsbibliotheek ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢ Madrid (Es), Biblioteca del Palacio Real ♢ München (De), Bayerische Staatsbibliothek ♢ Paris (Fr), Bibliothèque nationale de France (BnF, Bibliothèque de l’Arsenal, Coll. Rothschild, etc.) ♢ Wien (At), Österreichische Nationalbibliothek ♢
Notice anthonominalie n°920.
📷
-
▨
Meurier Gabriel● Coloquios familiares muy convenienties y mas provechosos de quantos salieron fasta agora, para qualquiera qualidad de personas desseosas de saber hablar y escribir español y frances● Anvers : Jan van Waesberge● 1568● COLOQVIOS FAMILIARES || MVY CONVENIENTES Y MAS || prouechosos de quantos salieron fasta agora, || para qualquiera qualidad de personas desseo- || sas de saber hablar y escribir Español y Fran- || ces. Por Gabriel Meurier. || La Tabla declara lo que el presente || Libro contiene y lleua. || [Device] || A ANVERS. || Chez Iean Waesberge, sur le Cemitiere nôtre Dame, || à l’Escu de Flandres, sur le Marché des Toiles. || Auec Priuilege du Roy. || 1568. USTC ● USTC : 337816 . Lindemann, 1994 : p.641, «Gabriel MEURIER». Niederehe, 1995 : n°484.
2 langues : Espagnol ♢ Français ♢
8 localisations dans des établissements documentaires : Bruxelles = Brussel (Be), Bibliothèque royale = Koninklijke Bibliotheek ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢ München (De), Bayerische Staatsbibliothek ♢ Oxford (UK), Taylorian Institute Library [ou] Taylor institution Library ♢ Paris (Fr), Bibliothèque nationale de France (BnF, Bibliothèque de l’Arsenal, Coll. Rothschild, etc.) ♢ Vancouver (Ca), University of British Columbia ♢ Wien (At), Österreichische Nationalbibliothek ♢ Wolfenbüttel (De), Herzog August Bibliothek ♢
Notice anthonominalie n°1351.
-
▨
Meurier Gabriel● Recueil des sentences notables, dicts et dictons communes, adages, proverbes et refrains, traduits de latin, italien & espagnol● Anvers : Jan van Waesberge● 1568● RECVEIL DE || SENTENCES NOTABLES, || DICTS ET DICTONS COMMVNS || Adages, Prouerbes & Refrains, tra- || duits la plus part de Latin, Italien || & Espagnol, & reduits selon || l’ordre Alphabetic. || Par Gabriel Meurier. || [Device] || A ANVERS. || Chez Iean Waesberghe, à l’Escu de Flandres. || Auec Priuilege du Roy. || 1568. || USTC ● USTC : 27809 , 441676 . Lindemann, 1994 : p.642, «Gabriel MEURIER». Niederehe, 1995 : n°486.
4 langues : Espagnol ♢ Français ♢ Italien ♢ Latin ♢
15 localisations dans des établissements documentaires : Aix-en-Provence (Fr), Bibliothèque Méjanes ♢ Anvers = Antwerpen (Be), Museum Plantin-Moretus ♢ Bruxelles = Brussel (Be), Bibliothèque royale = Koninklijke Bibliotheek ♢ Cambridge (UK), Emmanuel College Library ♢ Cambridge, MA (USA), Harvard University (Botany Libraries Arnold Arboretum Library, Ernst Mayr Zoology Library, Harvard Medical Library, Houghton Library, etc.) ♢ Chicago, IL (USA), Newberry Library ♢ Copenhague = København (Dk), Det Kongelige Bibliotek ♢ Exeter (UK), Cathedral Library ♢ Kraków (Pl), Biblioteka Jagiellonska ♢ Lincoln (UK), Cathedral Library ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢ Marseille (Fr), Bibliothèque municipale L’Alcazar ♢ Paris (Fr), Bibliothèque nationale de France (BnF, Bibliothèque de l’Arsenal, Coll. Rothschild, etc.) ♢ Rouen (Fr), Bibliothèque municipale ♢ Wolfenbüttel (De), Herzog August Bibliothek ♢
Notice anthonominalie n°750.
📷
-
▨
Pesti Gabor● Nomenclatura sex linguarum Latinae, italicae, Gallicae, Bohemicae, Hungaricae et Germanicae. Lingua aut Hungarica noviter accessit. Per gabrielem Pannonium pesthinum. Vocabular sechsserley sprachen auffs new fleissig corrigiert ubersehn und gebessert● Vienne : Philipp Püdninger● 1568● USTC : 678230 , 305261 , 78261 . Lindemann, 1994 : p.647, «Gábor PESTI».
6 langues : Allemand ♢ Français ♢ Hongrois ♢ Italien ♢ Latin ♢ Tchèque ♢
1 localisation dans un établissement documentaire : London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢
1 localisation dans une bibliothèque privée : Bibliothèque privée [indéterminée] (réf. USTC) ♢
Notice anthonominalie n°305.
-
▨
Pesti Gabor● Nomenclatura six linguarum, latinae, ialicae, gallicae, bohemicae, hungaricae et germanicae● Vienne : Caspar Stainhofer● 1568● USTC : 78260 , 305262 . Lindemann, 1994 : p.647, «Gábor PESTI».
6 langues : Allemand ♢ Français ♢ Hongrois ♢ Italien ♢ Latin ♢ Tchèque ♢
7 localisations dans des établissements documentaires : Budapest (Hu), Magyar Tudományos Akadémia Könyvtár (Hungarian Academy of Sciences Library) ♢ Budapest (Hu), Országos Széchényi Könyvtár (National Széchényi Library) ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢ München (De), Bayerische Staatsbibliothek ♢ Odorheiu Secuiesc (Ro), Biblioteca Documentarã (Székelyudvarhely, református kollégium) ♢ Praha (Cz), Universitní knihovna ♢ Zagreb (Hr), Nacionalna I Sveuclisna Knjiznica (National and University Library) ♢
Notice anthonominalie n°684.
-
▨
Toscanella Orazio● Dittionario volgare et latino [...] con la lingua fiamminga, spagnuola et altre lingue● Venise : [Comin da Trino da Monferrato]● 1568● USTC : 78262 , 442404 , 860728 . Claes, 1974 : n°211 . Lindemann, 1994 : p.598, «Orazio TOSCANELLA».
4 langues : Espagnol ♢ Latin ♢ Néerlandais ♢ [Langues présentes à préciser] ♢
30 localisations dans des établissements documentaires : Assisi (It), Biblioteca comunale ♢ Bari (It), Biblioteca nazionale Sagarriga Visconti-Volpi ♢ Brescia (It), Biblioteca civica Queriniana ♢ Coburg (De), Landesbibliothek ♢ Dublin (Ie), Marsh’s Library ♢ Firenze (It), Biblioteca del Seminario arcivescovile maggiore ♢ Firenze (It), Biblioteca dell’Accademia della Crusca ♢ Gubbio (It), Biblioteca comunale Sperelliana ♢ London (UK), British Library (anc. British Museum) ♢ Milano (It), Archivio storico civico e Biblioteca Trivulziana ♢ Milano (It), Biblioteca del Dipartimento di filologia moderna dell’Università degli Studi di Milano ♢ Padova (It), Biblioteca del Seminario Vescovile della Facoltà Teologica del Triveneto dell’Istituto Filosofico Aloisianum ♢ Padova (It), Pontificia Biblioteca Antoniana ♢ Pavia (It), Biblioteca civica Carlo Bonetta ♢ Perugia (It), Biblioteca S. Basilio del Seminario arcivescovile ♢ Pesaro (It), Biblioteca Oliveriana ♢ Philadelphia, PA (USA), Pennsylvania University Libraries (Charles Patterson Van Pelt Library, etc.) ♢ Reggio nell’Emilia (It), Biblioteca municipale Antonio Panizzi ♢ Roma (It), Biblioteca Angelica ♢ Roma (It), Biblioteca Casanatense ♢ Roma (It), Biblioteca nazionale centrale Vittorio Emanuele II ♢ Roma (It), Fundazione Marco Besso ♢ Roma (Va), Biblioteca Apostolica vaticana ♢ Rovigo (It), Biblioteca del Seminario Vescovile San Pio X ♢ Salò (It), Biblioteca dell’Ateneo di Salò ♢ San Donà di Piave (It), Collezione privata Casagrande ♢ Spoleto (It), Biblioteca comunale Giosuè Carducci ♢ Venezia (It), Biblioteca dell’Istituto veneto di scienze, lettere ed arti ♢ Verona (It), Biblioteca civica ♢ Viterbo (It), Biblioteca diocesana ♢
Notice anthonominalie n°1100.
📷
-
▨
Vives Juan Luis● Les dialogues● Lyon : Veuve Gabriel Cotier● 1568● LES || DIALOGVES || DE IEAN LOYS || VIVES, || Traduits de Latin en François pour || l’exercice des deux langues. || Ausquels est adiousté l’explication || Françoise des mots Latins plus || rares & mois vsagez, || Auec ample declaration & traduction des || passages Grecs en Latin. || Nouuellement reueu & augmenté. || A LYON, || A l’Escu de Milan, Par la vefue feu || Gabriel Cotier, || 1568. || AVEC PRIVILEGE DV ROY. USTC ● USTC : 65701 . 2 langues : Français ♢ Latin ♢
2 localisations dans des établissements documentaires : Avignon (Fr), Bibliothèque municipale Livrée Ceccano ♢ Louvain = Leuven (Be), Université catholique, bibliothèque centrale = Katholieke Universiteit, Centrale Bibliotheek ♢
Notice anthonominalie n°1258.
-
▨ [
Berlaimont Noël (de)]● Dictionarium quadrilingue cum instructione rationis (all., fr., lat., esp.)● Anvers : [s.n.]● 1568● Musée Virtuel des Dictionnaires (MVD).
Quemada, 1968 Tome * : p.569 .
4 langues : Allemand ♢ Espagnol ♢ Français ♢ Latin ♢
Notice anthonominalie n°1382.
👻
Commentaire La présente référence bibliographique, figurant en entête de cette notice, a été rédigée par Bernard Quemada en 1967 et a été reprise en 1998 par le Musée Virtuel des Dictionnaires. Il s’agit d’un dictionnaire fantôme.
De Draudius au Musée Virtuel des Dictionnaires
En 1625, dans un ouvrage intitulé Bibliotheca classica, Georgius
Draudius dans une section intitulée « Dictionaria variarum linguarum » dresse une liste des dictionnaires plurilingues publiés au XVIe siècle et dans le premier quart du XVIIe siècle [1]. Dans celle-ci, figure un dictionnaire qui sous des plumes diverses deviendra la référence bibliographique ci-jointe mentionnée par BernardQuemada et reprise par le Musée Virtuel des Dictionnaires.
En 1625, GeorgiusDraudius évoque un « Dictionarium 4. linguarum, Flandricæ, Gallicæ, Hispanicæ & Italicæ, cum instructione rationis bene pronunciandi. Antverp. 1568. in16. » (Draudius , 1625 : 1345). En 1904, CharlesBeaulieux reprend cette référence bibliographique dans sa « Liste des dictionnaires, lexiques et vocabulaires français antérieurs au Thresor de Nicot (1606) » [2]. CharlesBeaulieux cite en préambule de son étude sa source : « Draudius (G.) 2. Bibliotheca classica. Francofurti a/M.. 1625, 2 v, 4°. » ; et ledit dictionnaire, ici en deuxième occurrence, est ainsi décrit :Dictionarium 4 ling. Teut. Gall. Lat. Hisp. Lovanii, 1556. 4°. — Brit. Mus.Dictionarium 4 ling. cum instructione rationis bene pronunciandi. Antverpiae, 1568, 12° — (Draudius).Le titre dudit dictionnaire mentionné par Georgius
Draudius perd ses langues : « Dictionarium 4. linguarum, Flandricæ, Gallicæ, Hispanicæ & Italicæ, cum instructione rationis bene pronunciandi. Antverp. 1568. in16 ». Son format change. Il ne s’agit plus d’un dictionnaire au format in-16. Il s’agit maintenant d’un ouvrage au format in-12 (Beaulieux , 1904 : 373). Le contexte de cette référence est important. Une ligne plus haut, dans la liste de CharlesBeaulieux , nous retrouvons les quatre langues de la référence bibliographique citée par BernardQuemada et reprise par le Musée Virtuel des Dictionnaires.
En 1967, en effet, sous la plume de BernardQuemada , un nouveau dictionnaire apparait. BernardQuemada fusionne les deux références précédentes mentionnées par CharlesBeaulieux . Il écrit ceci :« 1568 [Anon. ], Dictionarium quadrilingue cum instructione rationis (all., fr., lat., esp.). Anvers, 12°. »(Quemada , 1968, tome *, p.569)Cette référence bibliographique inventée par Bernard
Quemada sera reprise par le Musée Virtuel des Dictionnaires à partir de 1998.[1]
Draudius , Georgius. « Dictionaria variarum linguarum » in Bibliotheca classica. Sive Catalogus officinalis in quo philosophici artiumque adeo humaniorum, poetici etiam et musici libri omnes, qui intra hominum fere memoriam usque ad Annum M.DCXXIV. inclusive, in publicum prodierunt, in classes Alphabeticas, secundum materiarum titulos, & Locos communes, Authorumque cognomina singulis subiecta dispositi continentur. Additis ubivis loco, tempore & forma impresionis. Notæ * alicubi insertæ manuductionem materiarum remissiuam exhibent. Authore M. GEORGIO DRAVDIO. Accessit Authorem in toto opere dispersorum, iuxta ordimen Alphabeticum Observata cognominum ratione dispositio. Francofurti : [s.n.], 1625. p.1345-1347. Disponible en ligne au lien suivant : https://books.google.fr/books?id=Jd... (consulté le 30 12 2020).[2] Cf.
Beaulieux , Charles. « Liste des dictionnaires, lexiques et vocabulaires français antérieurs au Thresor de Nicot (1606) » in Mélanges de Philologie offerts à Ferdinand Brunot, Professeur d’Histoire de la langue française à l’Université de Paris à l’occasion de sa 20e année de professorat dans l’enseignement supérieur par ses élèves français et étrangers. Paris : Société Nouvelle de Librairie et d’Édition, 1904. p.371-398 -
▨ [
Berlaimont Noël (de)]● Dictionarium quatuor linguarum, Flandricae, Gallicae, Hispanicae et Italicae, cum instructione rationis bene pronunciandi● Anvers : [s.n.]● 1568● USTC : 340776 , 78256 . Draudius, 1625 : p.1345, «Dictionaria variarum linguarum ». Beaulieux, 1904 : p.380 . Lindemann, 1994 : p.619. Niederehe, 1995 : n°479.
4 langues : Espagnol ♢ Français ♢ Italien ♢ Néerlandais ♢
Notice anthonominalie n°351.
-
▨ [
Berlaimont Noël (de)]Bingen87/Niede95/USTC● Dictionaire, colloques ou dialogues en quatre langues, flamen, francois, espagnol & italien. Vocabulaer, collquien oft tsamensprekinghen● Gand : Geeraert van Salenson● 1568● DICTIONAIRE, COLLO- || QVES OV DIALOGVES EN QVATRE LANGVES || Flamen, François, Espagñol, & Italien. Auec les Conjugaisons, Regles, & In- || structions. Ensemble la maniere de bien prononcer, & lire les langues susdites. || Tres-vtil à tous Marchans ou autres de quelque estat qu’ilz soyent. || Le tout de nouueau reueu, & diligemment corrigé. || VOCABVLAER, COLLOQVIEN, OFT TSAMENSPRE- || kinghen, in vier Spraken, Vlaemsch, Françoysch, Spaensch, eñ Italiaensch. Metgaders || de Conjugatien, Regulen,ende Instructien, Oock de maniere van wel te pronuncieren, ende lesen de voorseyde Talen. Zeer profitelick allen Cooplieden || oft anderen, van wat state datse zijn. || Al tselfde van nieuws ouersien, ende neerstelick ghecorrigert. || A GAND, || Chez Girard de Salenson. || M. D. LXVJJJ. || USTC ● USTC : 76329 , 340750 . Claes, 1974 : n°209 . Bingen, 1987 : p.21 et 23, n°5. Lindemann, 1994 : p.616. Niederehe, 1995 : n°480. Furno, 2013 : Annexe : Bibliographie des colloquia
4 langues : Espagnol ♢ Français ♢ Italien ♢ Néerlandais ♢
1 localisation dans un établissement documentaire : Gand = Gent (Be), Bibliothèque centrale de l’Université de Gand = Centrale Bibliotheek van de Universiteit Gent ♢
Notice anthonominalie n°476.
-
▨ [
Berlaimont Noël (de)]Niede95/USTC● Dictionario coloquios o dialogos en quatro lenguas, flamenco, frances, español y italiano● Anvers : Jean Bellère● 1568● DICTIONARIO || COLOQVIOS, O || DIALOGOS EN QVATRO || LENGVAS, FLAMENCO, FRANCES, || Espaiñol y Italiano : con las Conjugaciones, y Intructiones, || en que se contiene la manera de bien pronunciar y leer las di- || chas lenguas, Obra muy proue chosa para todos Merca- || detes y otros de qualquier estado que sean. || DICTIONAIRE || COLLOQVES, OV DIALOGVES EN QVATRE || Langues : Flamen, François, Espaignol, & Italien : auec les Conjugaisons, & In- || structions cõtenantes le maniere de bien prononcer, & lire les langues susdites. || Tres-vtil tous Marchans, & autres do [sic] quelque estat qu’ilz soyent. || En Anuers, || Chez Iean Bellere M. D. LXVIII. || Auec Priuilege. USTC ● USTC : 340775 , 78254 . Claes, 1974 : n°210 . Bingen, 1987 : p.21 et 23, n°6. Lindemann, 1994 : p.616-617. Niederehe, 1995 : n°478.
4 langues : Espagnol ♢ Français ♢ Italien ♢ Néerlandais ♢
2 localisations dans des établissements documentaires : Leiden (Nl), Universiteitsbibliotheek ♢ München (De), Bayerische Staatsbibliothek ♢
Notice anthonominalie n°484.
📷
-
▨ Dictionarius Latinisch, Frantzösisch, unnd Teütsch, fast nützlich und gut, für die Teütschen, die da Französisch, oder Frantzosen, die da Teütsch lernen wöllen, neulich mit vilen Lateinischen, Frantzösischen unnd Teütschen wörtern gemehrt unnd gebessert. Vocabulaire en trois langues, cest assavoir, Latin, Aleman et Francoys
● Cologne : Johann Wagner● 1568● USTC : 78255 , 636370 . Lindemann, 1994 : p.622.
3 langues : Allemand ♢ Français ♢ Latin ♢
2 localisations dans des établissements documentaires : Berlin (De), Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz ♢ Zwickau (De), Ratsschulbibliothek ♢
Notice anthonominalie n°872.
-
▨ Flores seu formulae loquendi, ex comoediis excerptae, quibus interpretatio Gallica & Teutonica addita est in gratiam puerorum
● Anvers : Christophe Plantin● 1568● FLORES || SEV FORMVLAE || LOQVENDI, || EX || P. TERENTII COMOEDIIS EXCERPTAE : || quibus interpretatio Gallica & Teutonica ad- || dita est on gratiam puerorum. || HIS accesserunt eiusdem poetae sentiae, in calce libri, velut || in fasciculum coactae. || [device] || ANTVERPIAE, || Ex officina Christophori Plantini, || M. D. LXVIII. || CVM PRIVILEGIO. USTC ● USTC : 79525 . 3 langues : Français ♢ Latin ♢ Néerlandais ♢
2 localisations dans des établissements documentaires : Anvers = Antwerpen (Be), Museum Plantin-Moretus ♢ Madrid (Es), Biblioteca Nacional de España ♢
Notice anthonominalie n°1309.
-
▨ Sex linguarum latinae, gallicae, hispanicae, italicae, anglicae et teutonicae dilucidissimus dictionarius
● Venise : Melchiorre Sessa● 1568● Sex lingvarvm, || Latinae, Gallicae, || Hispanicae, Italicae, Anglicae & Teu||tonicae dilucidissimus dictiona-||rius, mirum quam vtilis, nec || dicam necessarius om-||nibus linguarum || studiosis. || Vocabulaire de six languages, Latin, Frantzoys, Espa-||gniol, Italian, Anglois, & Aleman. || Vocabulario de seis linguages, Latin, Frances, Espa||gniol, Italian, Englese, y Alemana. || Vocabulista de le sei lingue, cioe Latina, Franzosa, Spa||gnola, Italiana, Inglese, & Todescha. || A Vocabulary in six labguages, Latyn, Frenche, Spa||nisch, Englisch, and Teutsch. || Vocabular sechserley sprach, Lateynisch, Frantzosisch, || Spanisch, Vuelsch, Englisch, vnd Teutsch. || || In Venetia || Appresso gl ’Heredi di Marchiò Sessa || M D LXVIII. || Niede95 ● USTC : 78252 , 804618 . Lindemann, 1994 : p.654. Niederehe, 1995 : n°477.
6 langues : Allemand ♢ Anglais ♢ Espagnol ♢ Français ♢ Italien ♢ Latin ♢
5 localisations dans des établissements documentaires : Bologna (It), Biblioteca universitaria (Biblioteca del Dipartimento di Filologia classica e Italianistica, Biblioteca di Discipline umanistiche, etc.) ♢ Firenze (It), Biblioteca Marucelliana ♢ Firenze (It), Biblioteca nazionale centrale ♢ Firenze (It), Biblioteca Riccardiana ♢ Linz (At), Oberösterreichische Landesbibliothek ♢
Notice anthonominalie n°352.